بیش فعالی در بزرگسالان؛ علائم، دلایل و راهکارهای درمان
بیش فعالی در بزرگسالان یا همان ADHD بزرگسالی، اختلالی عصبی-رشدی است که اغلب به اشتباه تنها مختص کودکان تصور میشود. با این حال، تحقیقات نشان دادهاند که بسیاری از افراد مبتلا به ADHD از دوران کودکی وارد بزرگسالی میشوند، بدون اینکه هرگز تشخیص دقیق یا درمان موثری دریافت کرده باشند. این اختلال میتواند در جنبههای مختلف زندگی روزمره، شغلی، تحصیلی و روابط فرد تأثیرگذار باشد.
علائم بیش فعالی در بزرگسالان
علائم بیش فعالی در بزرگسالان میتواند به شکلهای مختلفی ظاهر شود که معمولاً در سه دسته اصلی قرار میگیرد:
1. بیتوجهی و حواسپرتی
فراموشی در انجام وظایف روزانه
ناتوانی در تمرکز طولانیمدت
جا گذاشتن وسایل ضروری مانند کلید یا موبایل
ناتوانی در دنبال کردن دستورالعملها
2. تکانشگری (رفتارهای ناگهانی و بدون فکر)
قطع کردن صحبت دیگران
تصمیمگیریهای ناگهانی و بدون بررسی عواقب
بیصبری و تمایل به پاسخ فوری
خریدهای ناگهانی و غیرمنطقی
3. بیشفعالی (درونی یا ظاهری)
احساس بیقراری دائم
نیاز مداوم به تحرک یا راه رفتن
صحبت کردن بیش از حد یا با سرعت زیاد
دشواری در آرام نشستن، حتی در محیطهای رسمی
دلایل بروز بیش فعالی در بزرگسالان
بیش فعالی در بزرگسالان معمولاً ریشه در دوران کودکی دارد، اما دلایل ژنتیکی، نوروبیولوژیک و محیطی میتوانند نقش مهمی در بروز یا شدت آن ایفا کنند. به طور خلاصه:
ژنتیک: این اختلال در بسیاری از موارد ارثی است. اگر یکی از والدین به ADHD مبتلا باشد، احتمال ابتلای فرزند بیشتر میشود.
ساختار مغز: بررسیهای تصویربرداری نشان دادهاند که بخشهایی از مغز که وظیفه کنترل تمرکز و تصمیمگیری را دارند، در افراد مبتلا به بیش فعالی عملکرد متفاوتی دارند.
شرایط محیطی: قرارگیری در محیطهای پرتنش یا عدم دریافت حمایت روانی در کودکی میتواند علائم را تشدید کند.
چالشهای ناشی از بیش فعالی در بزرگسالان
بزرگسالان مبتلا به ADHD با چالشهای متعددی مواجه هستند که برخی از مهمترین آنها عبارتاند از:
مشکلات شغلی: ناتوانی در مدیریت زمان، تمرکز و اجرای مسئولیتها میتواند به کاهش بهرهوری و حتی از دست دادن شغل منجر شود.
اختلال در روابط: رفتارهای تکانشی، عدم توجه به نیازهای طرف مقابل و فراموشی مسائل مهم میتواند روابط خانوادگی یا عاطفی را دچار تنش کند.
سلامت روان: بسیاری از بزرگسالان مبتلا به بیش فعالی دچار اضطراب، افسردگی یا اعتمادبهنفس پایین هستند که در صورت عدم درمان، کیفیت زندگی آنها را کاهش میدهد.
راهکارهای درمان بیش فعالی در بزرگسالان
خبر خوب این است که بیش فعالی در بزرگسالان قابل مدیریت و درمان است. درمانها معمولاً ترکیبی از دارو، رواندرمانی و اصلاح سبک زندگی هستند:
1. دارودرمانی
داروهایی مانند متیل فنیدات (ریتالین) یا آتوموکستین تحت نظر پزشک میتوانند به کنترل علائم کمک کنند.
2. رواندرمانی شناختی-رفتاری (CBT)
درمانهای شناختی رفتاری به فرد کمک میکنند تا الگوهای فکری و رفتاری ناسازگار خود را شناسایی و اصلاح کند.
3. آموزش مهارتهای زندگی
یادگیری مهارتهایی مانند مدیریت زمان، برنامهریزی، کاهش حواسپرتی و نظم فردی در بهبود کیفیت زندگی بسیار مؤثر است.
4. تغییر سبک زندگی
خواب کافی، تغذیه مناسب، ورزش منظم و استفاده از تکنولوژی برای یادآوری وظایف روزانه میتواند تأثیر مثبتی داشته باشد.
سخن پایانی
بیش فعالی در بزرگسالان مسئلهای جدی اما قابل درمان است. اگر شما یا یکی از اطرافیانتان علائمی مشابه با این اختلال را تجربه میکنید، بهتر است با یک روانپزشک یا روانشناس متخصص مشورت کنید. تشخیص و درمان بهموقع میتواند به شما کمک کند تا زندگی پربارتر، آرامتر و با تمرکز بیشتری را تجربه کنید.
کلیه خدمات مشاوره و درمان اختلالات در کلینیک تخصصی اعصاب و روان دکتر زهره سورگی انجام می شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره خدمات کلینیک دکتر زهره سورگی کلیک کنید.
برای ثبت رزرو و مشاوره با دکتر زهره سورگی به صفحه اصلی سایت مراجعه کنید یا از طریق سایت های نوبت دهی اقدام کنید.